NETHERLANDS EERSTE KLASSE WEST FINAL LEAGUE (1890)
İngiltere (1888), İskoçya (1890), Kuzey İrlanda (1890)’dan sonra kıta Avrupa’sında ilk lig Hollanda’da…
Hollanda’da 1888’den itibaren Amsterdam, The Hague, Haarlem ve Rotterdam’dan 7 kulüp bir lig mücadelesinde yer aldı, ancak karşılaşmalar eşit bir şekilde tamamlanmadığı için bu 2 sezon şampiyonun ilan edilmedi.
Ülkenin batısından kulüplerin yer alması itibariyle Eerste Klasse West yani Batı Ligi denen bu ilk ligin 1890-91’de tamamlanan ilk sezonunda beş kulüp yer almıştı. HVV Den Haag birinci olurken Koninklijke HFC Haarlem ikinci olmuştu. RAP Amsterdam üçüncü olurken iki Rotterdam’dan Olympia ve VV Concordia dördüncü ve beşinci olmuşlardı. Bu iki kulüp sonraki sezon birleşip RC en VV Rotterdam adını almış ve sadece iki sezon sonra da kapanmıştı ki zaten o iki sezon lig yine tamamlanamamıştı.
Batı Liginin daha sonra düzene girmesiyle birlikte 1896-97 sezonundan itibaren ise Eerste Klasse Oost yani Doğu Ligi kuruldu. Bu ligin ikinci sezonundan itibaren Batı ve Doğu Şampiyonları play-off oynayarak Hollanda Şampiyonunu belirlemeye başladı. Aşağıda 1897-98 sezonunda yer alan kulüplerin yanlarında parantez içinde yazan yıllar kuruluş ve eğer varsa kapanış yılları.
Doğu Liginde Vitesse Arnhem (1892 – …) şampiyon olurken Go Ahead Wageningen (1886 – …) (daha önce Batı Liginde yer almıştı) ikinci, Quick Nijmegen (1888 – …) üçüncü, UD Deventer (1875 – …) dördüncü ve PW Enschede (1885 – …) ise beşinci olmuştu. Batı Liginde ise şampiyon RAP Amsterdam’dı ve diğer takımların sıralaması şu şekildeydi: 2. Sparta Rotterdam (1888 – …) 3. HBS Den Haag (1893 – …) 4. Haarlem (1889 – …) 5. Rapiditas Rotterdam (1887 – 1906) 6. HVV Den Haag (1883 – …) 7. Celeritas Rotterdam (Sadece o sezon oynadı).
RAP Amsterdam – Fotoğraf Kaynak: gottfriedfuchs
RAP Amsterdam ve Vitesse Arnhem arasında oynanan finali ise RAP 4-2 kazanarak 1897-98 sezonu şampiyonluğuna ulaştı. Bir sonraki sezon da şampiyon olacak olan RAP, 1914’de kapandı, birkaç kulüp de başka yıllarda. Birçok kulüp günümüzde alt kümelerde devam ederken Vitesse Arnhem, Haarlem, Sparta Rotterdam hala üst liglerde karşılaştığımız kulüpler…
***
BELGIAN FIRST DIVISION (1895)
Dünya Ligleri’nin ve diğer kupa organizasyonlarının tarihçesine bakmaya devam ediyoruz. İngiltere (FA Cup, Football League, Football Alliance), İskoçya, Kuzey İrlanda, Arjantin ve Hollanda Liglerinden sonra sırada Belçika Ligi var. Dün Standard Liege kalecisine değinmişken yine Liege’e gitmekte fayda var.
Belçika futbolundaki ilk lig 1895–96 sezonunda yedi kulüp ile başladı: Antwerp FC (1880-…), FC Brugges (1891-…), FC Liege (1892-…, şu an Royal FC Liege ismiyle Belçika 3.Liginde), Racing Club de Bruxelles (1894-…, şu an K.F.C.Rhodienne-De Hoek ismiyle; öncesinde de birçok isim değişikliği, birleşme yaşadı), Léopold Club de Bruxelles (1893-…, şu an Amatör Kümede), Sporting Club de Bruxelles (1894-97) ve Union d’Ixelles (1892-1901). Başkent Brüksel ağırlıklı bu kulüpler Belçika’nın farklı kesimlerini temsil eden kulüplerdi.
Ligde iki puanlı sistem uygulanırken FC Liégeois, 20 puanla Belçika’nın ilk şampiyonu oldu. Liege şehrinin takımı FC Liégeois’den biraz bahsetmek istiyorum. Belçika’nın ilk şampiyonu olan bu kulüp üst üste gelen şampiyonluklardan sonra adına Royal ekledi. En son 1953’de olmak üzere 5 şampiyonluğu var. Yakın tarihte 1989-90 sezonunda Belçika Kupası’nı kazanan kulübün aralıksız en uzun süre yani tam 106 sezon ulusal ligde olmak gibi bir başarısı var. 1950 ve 1960.larda Anderlecht ile yaşadıkları rekabet söz konusu ve 1963-64 sezonunda Fuar Şehirleri Kupasında yarı final oynadı. 1995’de ekonomik olara datboğaza sürüklenen kulüp, R.F.C. Tilleur-Saint-Nicolas ile birleşti. Sonu biraz hazin bir hikaye tabii…
FC Liege (1953) – Fotoğraf Kaynak: dhnet.be
***
DENMARK FOOTBALL TOURNAMENT (1889)
Dünya Ligleri’nin ve diğer kupa organizasyonlarının tarihçesine bakmaya devam ediyoruz. İngiltere (FA Cup, Football League, Football Alliance), İskoçya, Kuzey İrlanda, Arjantin, Hollanda ve Belçika Liglerinden sonra sırada Danimarka Ligi var.
Danimarka’da 1889’da Futbol Federasyonu kuruldu ve aynı yıl ilk futbol turnuvası düzenlendi. Bu turnuvada sadece başkent Kopenhag kulüpleri vardı. Yerel dilde adı Futbol Turnuvası anlamına gelen “Fodboldturneringen” 1903’e kadar devam ederken ilk sezona 7 kulüp katıldı Akademisk Boldklub (AB, o yıl kuruldu, daha sonra kurulacak Danimarka genelindeki ligde en sonuncusu 1967’de olmak üzere 9 şampiyonluğu var, Avrupa çapında birçok oyuncu yetiştirdi ve şu an 2.Ligde) ilk şampiyonluğu kazandı. Boldklub, top kulübü anlamında. Lig usulü olan turnuvada Karşılaşmalar berabere tamamlanırsa uzatmalara geçiliyor ve eğer eşitlik bozulmazsa tekrar karşılaşması oynanıyordu, birisi kazanıncaya kadar.
Diğer 6 kulüpten ilerleyen dönemde kayda değer başarılar elde diğer ikisi Kjøbenhavns Boldklub 1876’da kuruldu, Danimarka genelinde 1980 sonuncusu olmak üzere 15 şampiyonluğu var, onlar da Avrupa çapında ıyuncular yetiştirdi ve şu an çok alt liglerde;, Boldklubben Frem 1886’da kuruldu, Danimarka genelinde 1944’de sonuncusu olmak üzere 6 şampiyonluğu var, onlar da şu an ikinci ligde.
Fodboldturneringen’da 14 sezon boyunca şampiyonluklar genelde Akademisk Boldklub (AB) ve Kjøbenhavns Boldklub (KB) arasında paylaşılırken bir kez Boldklubben Frem (BF) şampiyon oldu; bir kez de 1893’de kurulan Boldklubben af 1893 (B93) şampiyonluk elde etti.
AB (Danimarka) – Fotoğraf Kaynak: gottfriedfuchs
Danimarka kulüplerinin muhtemelen isim uzunluğu ve zorluğundan genelde halen baş harflerinin kısaltmalarını görürüz. Kulüpleri ilerleyen yıllarda Avrupa genelinde yarı final, çeyrek final görmüş olsa da Danimarkalıları her zaman milli takımları ile biliriz ve bu isimleri zor kulüplerin yıllar boyunca yetiştirdiği Avrupa’ya damga vuran müthiş dirençli, yetenekli futbolcuları ile… Endüstriyel futbol Danimarka’da dahi birçok kulübü yutmuş durumda, birçok oyuncu yetiştiren yukarıda isimleri geçen kulüpler alt liglerde.