Şu sıralar Brezilya’da U-17 (Under 17 – 17 Yaş Altı) Dünya Kupası oynanıyor. Peki bu kupa nedir, kısaca göz atalım…
FIFA 17 Yaş Altı Dünya Kupası, 1977’de Singapur Futbol Federasyonu tarafından oluşturulan Lion City Cup’tan esinlenilmiş bir organizasyon Lion City Cup, dünyadaki ilk 16 yaş altı futbol turnuvasıydı. FIFA, Singapur’daki turnuvadan esinlenerek bu yaş grubu için bir turnuva düzenlemeye karar verdi; ancakturnuva U-16 Dünya Kupası olarak başladı. İlk turnuva da 1985’de Çin’de oynandı ve iki yılda bir düzenlenirken 1991’den bu yana da U-17. 1985’ten 2005’e kadar, finallerde 16 takım yer alıyordu. 2007’den itibaren turnuva 24 takıma çıkartıldı ve dört takımdan oluşan gruplarda ilk 2 sıra artı en iyi üçüncü sırayı alan ekipler eleme aşamasına geçiyorlar.
Bu turnuvaya kıtaların katılımı büyüklere göre daha dengeli. Bu yılki turnuvaya Asya’dan AFC 2018 U-16 Turnuvası’na göre 4; Africa’dan CAF 2019 U-17 Turnuvası’na göre 4; Kuzey, Orta Amerika ve Karayipler’den CONCACAF 2019 U-17 Turnuvası’na göre 4; Güney Amerika’dan CONMEBOL 2019 U-17 Turnuvası’na göre 4+1 (Ev Sahibi Brezilya); Okyanusya’dan OFC 2018 U-16 Turnuvası’na göre 2; Avrupa’dan ise UEFA 2019 U-17 Turnuvası’na göre 5 takım katılıyor.
Bu turnuvada şu ana kadar en başarılı ülke olan Nijerya 17 turnuvada 8 final oynayıp 5 şampiyonluk elde etti. Ev sahibi Brezilya da 5 finalde 3 şampiyonluk elde etti. Gana’nın ise 4 finalde 2 şampiyonluğu olduğunu görüyoruz. Meksika 3 finalde 2 şampiyonluk alırken mesela İspanya 4 finalin hiçbirini kazanamamış. Gana hariç hepsi bu turnuvada da var. Bazı ülkelerde başarılar tekrarlanıyor gibi görünse de bu yaş grubunda katılım gibi başarılar da kıtalara yayılıyor: 17 turnuvada her kıtadan tam 32 farklı ülke yarı final oynamış ki bunlardan birisi de 2005’de ülkemiz: Asya’dan 4, Afrika’dan 6, Kuzey, Orta Amerika ve Karayipler’den 2, Güney Amerika’dan 5, Okyanusya’dan 1, Avrupa’dan 14 farklı yarı finalist.
***
FIFA 17 Yaş Altı Dünya Kupası’nın başlangıcından ve geldiği noktadan biraz bahsetmiştim. Brezilya’da devam etmekte olan kupada 2.Tura gelindi ve 16 takım yola devam ediyor. Güncel kupaya daha ilerideki turlarda bakacağız.
Bu yılki kupa öncesinde 1985’den bu yana 17 tane 17 Yaş Altı Dünya Kupası düzenlendi. Bu 17 kupaya tam 82 farklı ülke katılma başarısı göstermiş. Bu 82 ülkeden 24 tanesi 1 kez, 17 tanesi 2 kez katılmış; Hindistan’dan Malawi’ye, Haiti’den Yeni Kaledonya’ya başka yaş gruplarında pek göremeyeceğimiz ülkeler. Ancak bir yandan da Belçika, Polonya, Çek Cumhuriyeti, Avusturya, Macaristan, İsviçre, İsveç, Danimarka gibi büyükler turnuvalarında görmeye alıştığımız ülkeler de bu 1 ya da 2 kez katılan grupta. Tabii bunda Avrupa’dan sadece 4 ya da 5 ülkenin Dünya Kupası’na gidebilmesi de önemli bir etken.
Avrupa yanı sıra Asya ve Afrika gibi federasyon üyesi çok olan ülkelerde çok yaygın katılım olduğu görülüyor ve bu üç kıtada 158 federasyon üyesi ülkeden 60 tanesi turnuvada en az bir kez yer almış durumda ki bu da yüzde 40 anlamına geliyor ki oldukça yüksek bir oran. Ülke bazında ön plana çıkanlara bakıldığında ise Güney Amerika’dan Brezilya ile Kuzey ve Orta Amerika’dan ABD, sadece bir turnuva kaçırmış durumdalar. Brezilya zaten Nijerya’dan sonra en başarılı ikinci ülke. Yine Güney Amerika’dan Arjantin ile Kuzey ve Orta Amerika’dan Meksika 13 kez katılmış durumda. Afrika’dan Nijerya 11, Gana 9 kez ve Avrupa’dan Almanya 10, İspanya 9 kez ile ile kıtalarını en çok temsil edenler. Asya’dan ise Japonya 8, Katar 7 kez kupaya en fazla iştirak etmiş durumda.
Geleceğin potansiyel yıldızlarının farklı ülkelerden rakipleri ile oynayarak tecrübe kazanmaları ve tabii bir de göz önünde olmaları açısından son derece önemli olan, büyük kulüplerin izlediği bu kupada ülkemiz 2005, 2009 ve 2017’de üç kez turnuvada yer alırken 14 karşılaşma oynadı ilkinde 4., ikincisinde 5.oldu; sonuncusunda ise ilk turda elendi.
2019 U17 WORLD CUP
FIFA U17 (17 Yaş Altı) Dünya Kupası’nın tarihçesine ve şu sıralarda oynanmakta olan kupaya kimlerin katıldığına 2 farklı paylaşımda yer vermiştim. Brezilya’da devam eden 24 takımın katıldığı kupada artık sona yaklaşıldı ve yarı finalistler belli oldu: Brezilya ile Hollanda karşılaşırken Fransa ile Meksika eşleşti.
Turnuvaya Brezilya ev sahibi kontenjanından katılırken turnuva tarihinde Nijerya’dan sonra en başarılı ülke. Ancak bu yılki kıta turnuvasında başarılı olamadılar. Daha önce 17 turnuvada 8 yarı finalde 5 final ve 3 şampiyonluk çıkardılar. Bu, 9. yarı finalleri ve ilk turda üçte üçte yaptıktan sonra 2.turda Güney Amerika ikincisi Şili’yi 3-2, çeyrek finalde de Avrupa ikincisi İtalya’yı 2-0 ile geçtiler.
Brezilya’nın rakibi Hollanda ise Avrupa Şampiyonu olarak geldiği turnuvada ilk turu sadece bir galibiyetle ve grupta Japonya ile Senegal’in ardında en iyi üçüncü olarak geçebildi. İkinci turda bu turnuva tarihinin 8 final ve 5 şampiyonluk ile efsane ülkesi ve bu yılın da Afrika dördüncüsü Nijerya’yı 3-1, çeyrek finalde de Güney Amerika üçüncüsü Paraguay’ı 4-1 ile geçerek formunu yakaladı; şu an tarihte ikinci kez yarı finalde.
Yarı finaldeki diğer Avrupalı Fransa da ikinci kez yarı finalde ve ilkinde 2001’de şampiyon olmuşlardı. Bu turnuvaya Avrupa Şampiyonası yarı finalisti olarak geldiler ve çok formadalar. İlk turda onlar da Brezilya gibi üçte üç yaptılar, ikinci turda Asya kıtası yarı finalisti Avustralya’yı 4-0, çeyrek finalde ise Avrupa kıtası yarı finalisti İspanya’yı 6-1 ile hezimete uğrattılar.
Dördüncü yarı finalist Meksika da turnuva tarihinin en iyilerinden; 4 yarı finalde 3 final ve 2 şampiyonlukları var. Bu turnuvaya Kuzey ve Orta Amerika şampiyonu olarak geldiler; ancak ilk turu tek galibiyet ve beraberlikle grupta Paraguay ve İtalya’nın arkasında kalarak en iyi üçüncüler arasında yer alarak geçtiler. Sonra onlar da açıldı ve sırasıyla Asya şampiyonu Japonya’yı 2-0, yarı finalisti Güney Kore’yi 1-0 ile geçtiler.
Baştan beri çok formda olan iki takım sonrada açılmaya başlayan iki takıma karşı…